Principe Interoperabiliteit

Onderdeel van de Dragon1 Open Standaard - Architectuurprincipes

Het principe van het concept interoperabiliteit wordt in onderstaand diagram weergegeven als architectuurprincipe. Dit principe is cruciaal in het werken met zorgdata en wordt door veel zorgorganisaties toegepast.

Bevorderen van Principe Adoptie

Deze pagina introduceert het principe van interoperabiliteit om het gebruik ervan gemakkelijker te maken bij managementbeslissingen en bij het ontwerpen van oplossingen in organisaties.

Hoe meer en beter mensen dit principe adopteren, des te hoger zal de kwaliteit van de dienstverlening zijn.

Met principes deel je kennis hoe iets werkt, zoals een concept. Je legt uit welke onvermijdelijke consequentie zit in een bepaald mechanisme.

In het diagram is de principe statement generiek gehouden, maar is in de visualisatie zorgspecifiek gemaakt, zodat deze optimaal herkenbaar en begrijpelijk is bij zorgorganisaties.

Wat betekent interoperabiliteit?

Wat is het?

Interoperabiliteit betekent het vermogen hebben om gegevens uit te wisselen tussen computers, netwerken, systemen, organisaties en individuen. Vaak komt het neer op adequaat gedefinieerde en volledig gespecificeerde dataformaten.

Interoperabiliteit is erg belangrijk, vooral in de gezondheidszorg.

Hoe beter en sneller gegevens op een zeer veilige manier kunnen worden gedeeld en hergebruikt, hoe hoger de kwaliteit van de gegevens.

Kernachtige Principetitel

Hieronder staat de kernachtige Dragon1 formulering voor de principe titel

Data formaten en open interfaces gebruiken leidt tot productiviteitsverhoging.

Korte principestatement

Hieronder staat de korte Dragon1-door formulering van het principe

Door systemen te gebruiken met standaard data formaten en open interfaces, wordt ervoor gezorgd dat gegevens veilig, vrij en onbeperkt tussen systemen en organisaties kunnen stromen.

Alternatief: Systemen die communiceren met standaard data formaten via open interfaces faciliteren een veilige, vrije en onbeperkte gegevensstroom tussen systemen, organisaties en individuen.

Lange principestatement

Hieronder staat de lange Dragon1-door formulering van het principe

Door systemen te ontwerpen en te bouwen met goede interfaces, zoals open staatloze interfaces, gespecificeerde open dataformaten, microservices en met standaardprotocollen, wordt ervoor gezorgd dat gegevens kunnen vrij stromen en diensten en middelen kunnen onbeperkt, maar veilig worden (her)gebruikt tussen systemen en organisaties, waardoor werknemers, eindgebruikers, cliënten, patiënten en anderen in staat worden gesteld te communiceren, informatie uit te wisselen en toegang te krijgen tot gegevens en informatie gemakkelijker en sneller voor betere diensten en ervaring.

Voorbeeld

Een praktisch voorbeeld van interoperabiliteit in de gezondheidszorg is het volgende scenario.

De patiënt heeft thuis toegang tot zijn of haar online patiëntendossier om bepaalde zorgverleners toegang te verlenen of te weigeren en de juistheid van persoonsgegevens te controleren. Een huisarts stuurt een medisch rapport naar het ziekenhuis. Een specialist in het ziekenhuis verwerkt de informatie en slaat de relevante informatie correct, snel en veilig op in het patiëntendossier. Na de behandeling ontvangt de huisarts een aantekening van de specialist. De apotheek heeft toegang tot het patiëntendossier voor het bereiden van medicijnen. De systemen van organisaties zijn met elkaar verbonden, de huisarts, het ziekenhuis, de apotheek en de patiënt zijn interoperabel.

Voor de goede orde: e-mail en privé-e-mailadressen, zoals Gmail, mogen niet worden gebruikt om medische gegevens uit te wisselen.

Het principe gebruiken door vragen te stellen

Het principe van interoperabiliteit kun je effectief gebruiken door vragen te stellen en het antwoord op deze vragen in een tabel, document of visualisatie te zetten.

Het principe leert ons dat het voordeel van interoperabiliteit het verhogen van productiviteit en kwaliteit van data en dienstverlening is.

Dat is zo onder andere omdat je minder handmatig doet, meer gestandaardiseerd en minder controle slagen en verbeterslagen hebt met betrekking tot he data.

Dit wordt voorelkaar gekregen omdat de systemen gebruiken maken van open interfaces en gestandaardiseerde data formaten.

Dat betekend dus dat overal waar je geen open interfaces en standaard data formaten gebruikt, je productiviteit en kwaliteit van dienstverlening laat liggen.

Interessante vragen om te stellen in de organisatie naar aanleiding van dit principe zijn daarom:

Welke systemen hebben we in de organisatie?
Welke data wisselen deze systemen intern uit?
Welke data wisselen deze systemen extern uit met systemen van andere organisaties?
Welke type interfaces en data formaten worden hiervoor gebruikt?
Welke versies van interfaces en data formaten gebruiken we? Altijd de laatste? En waarom niet?
Welke data voeren we in in de system en welke data komt eruit?
Welke invoer vind handmatig plaats en waarom niet geautomatiseerd? (denk aan fakturen)
Welke output vind plaats via standaard rapportages en welke via eigen rapportages of in excel sheet? en waarom?
Waar gebruiken we (onveilige) email om data te delen? En waarom niet via een veilige wijze?
Waar typen we data over van het ene scherm naar het andere scherm?
Welke incidenten zijn er geweest met data in relatie tot het delen van data?

De antwoorden op deze vragen helpen iedereen om de interoperabiliteit te verbeteren.

Van Interoperabiliteits-principe naar Architectuurprincipe

Architectuur is een samenhangend geheel van concepten. Een concept is een manier van werken, een aanpak, een idee.

Veel mensen gebruiken in plaats daarvan de Engelse term capability, maar een capability kan beter gezien worden als een geïmplementeerd concept.

Naadloze interoperabiliteit is een voorbeeld van een geweldig concept (of capability) voor een zorginstelling.

Het werkingsmechanisme van een concept, de manier waarop een concept werkt en resultaten oplevert, is het principe van het concept, in dit geval het principe van interoperabiliteit.

Wanneer een organisatie interoperabiliteit officieel als concept vaststelt als onderdeel van een enterprise-architectuur, wordt het principe ervan automatisch ook onderdeel van die enterprise-architectuur. Het wordt een gemanaged principe voor de enterprise-architectuur.

Wanneer het principe van interoperabiliteit officieel wordt vastgelegd als principe voor de enterprise-architectuur, zal het impact hebben op alle solution designs, zal er in het beleid naar verwezen worden en zal het worden gebruikt in integratieprojecten en bij inkoopprocessen van alle systemen in de organisatie.

Zorgfraudebestrijding

Het adopteren van het principe interoperabiliteit helpt niet alleen bij het minder fouten maken in de zorgverlening, maar ook bij het bestrijden van fraude in de zorg.

In vele landen gaan er miljarden euro's verloren door fraude in de zorg. Er verdwijnen bijelkaar grote hoeveelheden medicijnen en medische middelen, materialen en apparatuur, er worden spookfacturen gestuurd en declaraties zijn soms incorrect.

Door alle data maximaal en veilig via standaarden te delen, is het eenvoudige om data naast elkaar te leggen en met elkaar te vergelijken en te consolideren.

Zo kun je veel gerichter zorg verstrekken en verstrekte zorg controleren. Je kunt sneller afwijkingen opsporen.